Desexámosvos a todas e a todos un moi feliz verán lector. Gozade a tope!!!
xoves, xuño 30, 2016
mércores, xuño 29, 2016
“Que farías se vises unha nena de seis anos soa na rúa?”
Este é o vídeoexperimento que vén de facer UNICEF en colaboración coa axencia Switch Communications dentro da súa campaña #FightUnfair.
sábado, xuño 25, 2016
Emmy Noether
Adrián Mato traballou a figura de Emmy Noether:
Emmy Noether naceu en 1882 en Alemaña. Foi una matemática coñecida polas súas contribucións principalmente nos campos da física teórica e a álxebra abstracta. Naceu no seo dunha familia xudía e o seu pai tamén matemático foi o que a animou a entrar na Universidade na que el traballaba a estudar matemáticas e física. Tras presentar a súa tese comezou a traballar no Instituto Matemático de Erlangen onde traballou 7 anos sen cobrar dado que era muller, tras este período foi invitada a unirse o departamento de matemáticas mais tivo que dar clase no nome dun dos profesores pois era unha muller. Alí foi onde se fixo unha matemática e física recoñecida mais dada a súa condición de xudía, coa chegada dos nazis tivo que exiliarse a Estado Unidos. Unha vez alí sufriu unha operación por un quiste de ovarios da que non puido saír. Emmy falece en 1935 aos 53 anos de idade.
Emmy Noether naceu en 1882 en Alemaña. Foi una matemática coñecida polas súas contribucións principalmente nos campos da física teórica e a álxebra abstracta. Naceu no seo dunha familia xudía e o seu pai tamén matemático foi o que a animou a entrar na Universidade na que el traballaba a estudar matemáticas e física. Tras presentar a súa tese comezou a traballar no Instituto Matemático de Erlangen onde traballou 7 anos sen cobrar dado que era muller, tras este período foi invitada a unirse o departamento de matemáticas mais tivo que dar clase no nome dun dos profesores pois era unha muller. Alí foi onde se fixo unha matemática e física recoñecida mais dada a súa condición de xudía, coa chegada dos nazis tivo que exiliarse a Estado Unidos. Unha vez alí sufriu unha operación por un quiste de ovarios da que non puido saír. Emmy falece en 1935 aos 53 anos de idade.
Moita xente asegura que Emmy e a única
muller cuxo nome pode atoparse ao follear textos clásicos de física ou
matemáticas a carón de Gauss ou Einstein. De feito a magnitude da súa influencia
pode ser igualada por moi poucos matemáticos do século XX. Unha das súas mais
importantes fazañas foi a de dotar dunha base matemática sólida a teoría da
relatividade.
venres, xuño 24, 2016
Cobitis paludica
O noso compañeiro Xusto Calvo participa tamén este curso no Proxecto Ríos, analizando o noso río Pontiñas. Este ano toparon unha sorpresa: un peixiño raro que non adoita andar polos nosos lares. Así o recolle a prensa local, ata en portada:
http://www.lavozdegalicia.es/noticia/deza/lalin/2016/06/22/excursion-sorpresa-forma-pez-pontinas/0003_201606D22C4994.htm
http://www.lavozdegalicia.es/noticia/deza/lalin/2016/06/22/excursion-sorpresa-forma-pez-pontinas/0003_201606D22C4994.htm
xoves, xuño 23, 2016
Rebeca Baceiredo
Este martes día 21 Rebeca Baceiredo impartiunos un obradoiro de sexismo e falso empoderamento na publicidade e nos videoclips.
mércores, xuño 22, 2016
Lemos no verán 2016
Baixo o lema "Este verán emborráchate de lectura que a resaca será de cultura" iniciamos este luns pasado a nosa campaña de lectura para o verán. Coma o ano pasado, que tiña o lema "Lemos no verán", este final de curso convidamos ao noso alumnado a levar libros e asolagarse de cultura nos dous meses de vacacións levando libros da nosa biblioteca. A cambio, terán como regalo unha mochila -poden escoller entre as cores amarela, laranxa e verde- e unha pequena libreta onde anotar os títulos que máis lle gustan.
A idea foi transmitida á concelleira de cultura que aceptou de bo grao a participación para estendela á biblioteca municipal colaborando na compra das bolsas. Desde aquí, as grazas máis efusivas!
martes, xuño 21, 2016
Poesía sodes vós
Despois da visita de Raúl Vacas e a lectura do seu Abecedario, o alumnado de 1º de ESO, animado e dirixido pola profesora de Lengua Española Sara Castro, xogou coa poesía con este fantástico resultado:
luns, xuño 20, 2016
domingo, xuño 19, 2016
María Wonenburger II
Carla González Silva, doutra clase de 4º, tamén traballou a figura de María Wonenburger:
María Wonenburger
Seguimos cos traballos realizados polo alumnado de 4º de ESO sobre figuras matemáticas.
Nerea, Montse, Cristina e María veñen de crear esta páxina sobre María Wonenburger:
sábado, xuño 18, 2016
venres, xuño 17, 2016
Cohete LGTBI
María Mato de 4º de ESO intuíu moi a tempo que deberiamos solidarizarnos con esta nova masacre de barbarie e homofobia que se acaba de vivir. E construíu o seu propio deseño de solidadariedade LGTBI:
xoves, xuño 16, 2016
E fomos a Kuopio II
Xa vos amosamos un vídeo da viaxe a Finlandia; estoutro foi realizado polo feliz alumnado que alá foi:
mércores, xuño 15, 2016
Sen fume pero con premio (Clases sen fume IV)
Hai pouco comentabámosvos que eramos finalistas. Agora anunciamos que somos premiados. Si, si, primeiro premio! Todo, grazas ao vídeo “Des-Marca-Te do tabaco”
O titor, Manuel Busto, falou deste xeito:
O premio foi entregado pola Directora Xeral de Xuventude e Voluntariado, dona Cecilia Vázquez. Recolleron o premio a delegada e a subdelegada de 2º C, Noa Villar e Noa Presas, respectivamente.
Na entrega de premios estivemos con outros centros (IES de Teis, IES Xulián Magariños de Negreira, IES Castroverde, Mercedarios de Verín, IES Otero Pedrayo de Ourense…. entre outros) para descubrir que gañaramos o o 1º premio da categoría de actividade creativa, así como o premio de actividade innovadora para o titor.
Na entrega de premios estivemos con outros centros (IES de Teis, IES Xulián Magariños de Negreira, IES Castroverde, Mercedarios de Verín, IES Otero Pedrayo de Ourense…. entre outros) para descubrir que gañaramos o o 1º premio da categoría de actividade creativa, así como o premio de actividade innovadora para o titor.
Así
que a finais de xuño desfrutaremos de 5 días no albergue xuvenil As Mariñas en
Gandarío, nun campamento multiaventura.
Gracias
aos docentes que colaboraron con nós, (Quiroga, Xosé Manuel…), felicitar a 1º B
e 1º C que tamén concursaran e animarvos a todo o alumnado de 1º e 2º ESO do
curso 2016-17 para que participedes.
Ola, bos días. Encoméndanme que
dirixa unhas palabras a este auditorio na condición de titor da ESO que
participou cos seus alumnos neste concurso de CLASES SEN FUME.
O concurso ten como obxectivo
primordial a prevención do tabaquismo nos adolescentes que cursades 1º e 2º da
ESO.
Os profesores que nos involucramos
nesta actividade agradecemos esta iniciativa da Consellería de Sanidade,
durante anos, pois apoia o noso cometido de procurarvos unha educación
integral, na que a educación para a saúde debe ser un piar fundamental. O
concurso máis que promover a competencia propia de calquera concurso, trata de
educar e concienciar con información médica, científica e rigorosa, instruír e
convencer con actividades creativas nas sesións de titoría.
Todas as medidas axudan e son necesarias. Porque educar na
adolescencia require moita habilidade. A adolescencia é unha etapa tan intensa
e marabillosa na vida dunha persoa como susceptible de incorrer en erros con
facilidade. As persoas necesitamos información e persuasión para conducirnos
polos camiños da vida. O camino da
procura da saúde ninguén negará que é o camino correcto.
A priori, todos diríamos hoxe coa
información que posuímos, que fumar atenta seriamente contra a nosa saúde.
Mais, aínda sabéndoo, o ser humano din que é
a única especie do planeta capaz de facerse dano a si mesma de maneira
consciente. Por iso cómpre á beira da moita e cualificada información, unha
gran dose de persuasión.
Considero moi apropiado dirixir este
concurso ao alumnado de 1º e 2º da ESO. É un proxecto que parte da mellor base.
Vén a educarvos cando a gran maioría de vós nunca vos iniciastes no hábito de
fumar. E apela á mellor das medicinas: a preventiva. Como di o refrán : ”Mellor
previr que curar”.
Dou remate a esta alocución
formulando un desexo desde a miña traxectoria vital sen tabaco (educar co
exemplo): Gustaríame que todos os adolescentes que hoxe estades aquí gocedes
dunha vida saudable, sen cabida para o tabaco; que teñades a suficiente
asertividade para rexeitar un pitillo cando alguén volo ofreza, que as vosas
casas sexan fogares de aire limpo e que os vosos futuros fillos nunca teñan que
ser fumadores pasivos do tabaco que consomen
seus país.
E colorín colorado, oxalá en pouco
tempo este fume (o do tabaco) estea acabado,
segundo dicimos no vídeo que elaboramos.
Mirade alguns do momentos da ceremonia de entrega de premios…
Mirade alguns do momentos da ceremonia de entrega de premios…
martes, xuño 14, 2016
Navegando entre libros
As alumnas de 4º da ESO Ánxela e Julia Cacheda fomentan a lectura deste xeito:
luns, xuño 13, 2016
¡Despierta! Wake up!
domingo, xuño 12, 2016
Entrevista a Chus Pato
Atopamos na rede esta entrevista á profesora deste centro Chus Pato, a poeta máis recoñecida mundialmente que deu a nosa Literatura actual. Aquí vola deixamos:

Vallejo & Co. reproduce una interesante entrevista que el poeta Hasier Larretxea realizó a la poeta reconocida Chus Pato en la que esta nos comenta de su vínculo con la lírica, el arte y su manera de vivir la poesía. Esta entrevista fue originalmente publicada en el portal web Koult (www.koult.es) bajo el título de Chus Pato: “Lo contemporáneo vive en las fronteras”, el día 23 de abril de 2013.
Nota y entrevista: Hasier Larretxea*
Crédito de la foto: www.apiario.eu
La trayectoria poética de Chus Pato (Orense, 1955), además de extensa, se caracteriza por realizar un recorrido a través de la reflexión, desde una óptica donde tensa los márgenes de lo estrictamente poético para crear universos literarios propios. Lugares donde están presentes la historiografía, lo político y social, desde un criticismo femenino que parte de la tierra para obtener una dialéctica universal.
Su poesía es la de la ruptura, la escisión, la dignidad histórica y lo existencial. Reescribe los patrones poéticos para hilvanar su universo rico en imágenes artísticas, donde su reflexión constante sobre la estética hace estallar lo convencional para alcanzar un territorio sin fronteras de ningún tipo. Donde lo cinematográfico, la filosofía, la conciencia civil, las estructuras narrativas y el hecho diferencial adquieren relevancia, para construir un discurso que se retroalimenta mientras va avanzando, y retoma en más de una ocasión las aristas que se ramifican.
La colección Transatlántica/Portbou de Amargord ediciones, nos acerca a una de las poéticas más sólidas e internacionales. A una muestra rigurosa de la poesía gallega contemporánea que, sin duda alguna, tiene nombre de mujer. Recientemente se publicaban en castellano Hordas de escritura, que obtuvo el premio nacional de la crítica, y Secesión. Es por ello que hemos invitado a Chus a realizar esta entrevista por e-mail en la que hemos mantenido su estructura y puntuación original, y que publicamos hoy con motivo de la celebración del día del libro.
Entrevista
¿Concibes el poema como la construcción de lo inexistente?
Aquello que no existe pero puede existir o pudo haber existido o jamás existirá. O bien lo que permanece en la nada (pero la nada ya es algo, una existencia de nada) y más allá de la nada.
No pretendo agotar todas las posibilidades que brinda lo inexistente.
Todas estas categorías remiten a lo vivo y a lo muerto y al tiempo y también a lo que casi no existe y vive entre ausencia y presencia.
Casi se tiene la tentación de afirmar “nada existe” y si se piensa en el tiempo como sucesión o laberinto se confirmaría casi esa inexistencia sobre el pasado sobre el futuro y un presente que es lo imposible de vivir.
Abrir aquí una línea, un laberinto que no es cíclico sino de superficie, una línea recta no infinita, más bien ilimitada y decir “el poema atraviesa o se hace cargo o se alimenta de todo ello”.
El poema dice lo que puede existir y aún no ha nacido, lo que ya es pasado y se esfuerza por su vida que ya es póstuma, imposibilidad de morir, entonces un ángel viene desde ese futuro y cruza la mirada con otro que llega desde lo que ya no es y fue y en ese cruce y durante un instante, que es el mínimo y el máximo que un pensamiento o un sensible puede soportar se vive un presente una vida precaria como toda vida y brota una palabra que reclama ese futuro y en ella vibra lo que ya no es y es entonces como un poema construye lo inexistente y lo ofrenda para ese instante que es un don y un presente en el lenguaje
Se hace cargo el poema de esa aparición que nace de la ausencia de los cuerpos que el poema nombra como una voz clama la aparición y el desierto
¿Cómo una contemplación de la propia extrañeza?
Solo lo extraño me nombra.
Lo extraño: el cuerpo los cuerpos y el lenguaje.
Lo extraño: una voz del cuerpo que aprende a articular el habla que dice el mundo que dice el yo que dice el límite en el que tratamos de descifrar los problemas que nos asedian (las diosas los dioses el pensamiento).
Lo extraño: mi circulación sanguínea la circulación sanguínea de las otras /de los otros. La palabra que sale de tu boca, la mía, tu boca, la mía. Tu espalda que miro, la mía que no puedo ver. El color de tu piel, la mía.
Solo lo extraño y su tacto sabe de mi extraño y de mi tacto.
Solo la otra nombra a las innumerables otras que me habitan, mis huéspedes mis extrañas
Digo un yo, digo el yo ausente de todas las proposiciones infinitas que con el lenguaje puedo construir.
Lo extraño: solo mediante el incorporal que es una palabra puedo decir mi cuerpo tu cuerpo el cuerpo el cielo la piel que nos cubre.

¿Qué hereda la poesía de la transmisión oral?
De alguna manera digo “el poema es aquella escritura que muestra la imposible concordancia entre la banda sonora del lenguaje y el pensamiento”.
Diría “el poema es una vida asediada por la música del lenguaje y su imposible concordancia con la idea que quiero expresar”.
Si, lo diría “el poema es la tensión máxima entre esa disyunción, una disyunción que no se sintetiza, que no puede remitirse a una tesis”.
Cuando me hablan no conozco el significado de las palabras, la madre me habla así, presupone que yo entiendo, yo aprendo su música y en la música conozco sus conflictos sus pasiones sus odios su felicidad y su desgracia su necesidad y su grandeza. Es esa música oral lo que aprendo en primer lugar, no su sentido.
El poema ama eso que es la música de un idioma o de varios idiomas.
El poema ama también la idea.
Se tensa hacia un lado y hacia otro.
Una metáfora no es la síntesis de dos opuestos, es la demostración de que algo, una frontera que es un sentido parte y reparte el cuerpo y el lenguaje, los ruidos del cuerpo y la palabra articulada, los divide y los recorre, ese sentido es sin voz sin persona sin género: cantar jugar morir comer vivir gozar sufrir escribir amar.
Ejecutas con tu poesía una reconstrucción de los desechos, cierta proyección de la devastación. Como si fuera un conjunto de ruinas (las pulsiones del idioma).
La ruina permanece, es aquello que sobrevive a la devastación y resiste. Las razones son diversas, sobrevive porque es la parte más dura, porque ha sido resguardado, debido precisamente a su fragilidad o al azar…
Tal vez porque escribo en un idioma que ha sido y es maltratado y amado hasta el delirio mi tendencia es a sentirlo como sujeto a la destrucción a la erosión y al agotamiento. Tal vez por esta razón soy sensible a la idea de que la ruina no solo es hermosa sino ética porque es aquello que sobrevive a la (s) muerte(s) .
La palabra del poema traza en la oscuridad una tiniebla que es más clara, una diminuta luz contra la desaparición, se hila y se teje y se tranza hacia un querer, hacia esa voluntad. Esa luz es producto de su propia devastación, es lo que queda, un resto que se implanta en el futuro.
Hölderlin lo dejó escrito, lo repetimos y no nos saciamos “lo que permanece es lo que fundan los poetas” y Agamben explica que el verso no debe leerse en el sentido de que la obra de los poetas es lo que perdura en el tiempo sino en aquel otro que apunta a que la palabra poética es la que adopta el papel de un resto, y por esto puede ser testimonio de la destrucción y nombra lo inolvidable.
La ruina, la palabra que se hace cargo de la devastación y resiste, es lo inolvidable. En ese sentido un poema es un conjunto de restos, de ruinas y remite a las pulsiones de un idioma
Estas pulsiones nos llevan hacia un naciente hacia una fuente hacia un brotar que a mí me gusta imaginar como el lugar del trovar, del encuentro con las palabras, un punto que de alguna manera es membrana entre la Historia y lo arcaico (lo arcaico siempre nos sonríe, como sonríe una koré, es alba y nunca cronológico, tampoco un origen) esa membrana separa y articula el ruido de los cuerpos y las palabras, al decirlas el animal se pierde y la especie se constituye en lo que más o menos aún podemos nombrar como humano. Creo que el poema de alguna forma se dirige a ese lugar que no existe, que no hay pero que nombra ese nacimiento que no cesa de nacer, en el no hablamos pero casi ya lo hacemos. Son las grandes madres de horda, las simias y las grandes bolsas de vida en las que crecemos. Me gusta imaginarlos así, como grandes balsas de nutrientes a la deriva, en la lengua en el idioma.
La existencia adscrita en los versos, la hendidura que proyectas en lo venidero.
Eso es el poema, justamente lo venidero.
Lo que aún no está ahí lo que está a punto de llegar y nunca llega lo que va a llegar.
El poema ya está ahí y nosotros/as con él.
A menudo no comprendemos un poema, eso dice la gente “la poesía no se entiende” ni el arte ni la filosofía ni la ciencia, todo eso no se entiende.
Creo que muchas veces un poema se nos dirige como la madre (no adscribo esta palabra “madre” al uso más instrumental, aquel que asocia madre a una mujer. Digo madre y pronuncio: banda icónica banda sonora banda emocional banda cognitiva… común, digo madre y borro madre mía y su vientre y al borrar madre mía y su vientre madre es madre de nadie de cualquiera de quien comparte imágenes imaginaciones fantasmas fantasías ruidos y sonidos palabras canciones etc.) la madre se nos dirige para lo venidero, para que en lo venidero comprendamos las palabras.
Así muchas veces el poema.
Lo venidero.
¿No son tiempos para las elegías, y sí en cambio para los himnos?
Seria penoso y el cuento de nunca acabar si te respondiera no de memoria como haré y desde una memoria que es siempre distraída. Si te respondiera cabalmente, entonces tendría que buscar en Benjamin y en Lacoue Labarte y dado que no llevo un diario de citas podrían pasar meses antes de que encontrará el párrafo, los párrafos en los que Benjamin o Lacoue Labarthe hablan de la elegía y el himno.
La actualidad nunca se retrasa al respecto de si misma, la actualidad o la gloria o los medios de comunicación o el canto de los cardenales en Roma o en Bizancio o en Jerusalén.
Lo contemporáneo nunca es actual es intempestivo y cojea, por así decirlo, o tartamudea o balbucea, se retrasa ligeramente, un retraso casi imperceptible y es lo que le permite la reflexión y su emergencia.
La actualidad es cronológica y responde al ciclo.
Lo contemporáneo dura un instante, el instante de un brote y no se asocia a lo profundo ni a lo alto sino a la superficie y a las intensas poblaciones que lo habitan.
Lo contemporáneo vive en las fronteras.
La actualidad es más bien una cosa de los Estados.
Si eres capaz de habitar una frontera dices lo intempestivo, una fuerza contraria a lo actual, al Estado y pronto llegarán los tanques (aquí tanque es una metáfora, los tanques o la Segunda Guerra Mundial hace tiempo que ya no son necesarios para someter a los pueblos de Occidente) .
Si dices lo intempestivo dices lo contemporáneo, que puede ser algo muy antiguo o una fábula de ciencia ficción, en todo caso algo que nunca tuvo cumplimiento.
No dices gloria, no dices el pasado.
Dices la redención lo nuevo.
Me ha llamado mucho la atención el artículo de Robin Evans y su hipótesis de que la mayor parte de la población vive en campos de refugiados.
Comer, dormir bajo un techo… en Occidente ya casi lo hemos olvidado. Hemos nacido bajo un techo, tenemos comida…
La vida es siempre precaria, es su condición la necesidad de ser atendida de ser cuidada para poder continuar.
¿Quién sabe en Occidente que es necesaria la comida para vivir?, ¿Que es necesario un techo para amar?
Tan acostumbrados estamos a las imágenes de la gloria, aquellas que nos muestran la desdicha de ese afuera que son los pueblos que no tienen comida que no tienen un techo para reproducirse ni duelo para llorar. Tan acostumbrados que cuando las vemos solo pensamos que ellos no son nosotros y así nos situamos del lado de quien/quienes deciden que poblaciones son las que tienen derecho a la vida y las que solo a la infravida o a la no vida y ni siquiera al morir.
Solo al descuartizamiento en la arena.
Y nosotros/as desde nuestros lugares en el coliseo jaleamos al imperio para que conceda gracia a este o a aquella y muerte a la otra o al otro.
El arquitecto Robin Evans en su artículo “Figuras, puertas y pasillos” escribe sobre el fracaso de la arquitectura de la Ilustración ante el hecho de que la mayor parte de la población viva en campos de refugiados.
Está muy presente la confluencia histórica en tu construcción poética. Los hechos históricos como cimientos donde se sujetan tus poemas.
Hay una meditación que se detiene ante esa palabra “Historia” y que no logra conducirme nunca a ningún lugar concluso, que en mí se pierde y se derrama como las aguas de un río en un delta.
Una se pregunta ¿Qué es lo que sin tregua escribe Clio sobre su pergamino? ¿Qué es lo que guarda en el cofre que siempre la acompaña?
Diríase que de tanto escribir no ve más allá de los signos que traza y que eses signos trazan siempre el rostro del o de la que gana.
Otra cosa diferente es lo que los seis pronombres de persona, cada uno y todos juntos sienten cuando están frente a un rostro que en vez de un ojo muestra un parche blanco, o lo que piensan cuando al despertar constatan que un presidente de un gobierno no solo no ha dimitido sino que persevera en sus afirmaciones, o las deducciones morales que se pueden hacer de estos hechos y el desmoronamiento moral que los acompaña.
Tal vez cuando soñamos y en la noche que se abre en la noche lo que vemos es el vacío en el cofre y como las letras del pergamino no son sino motas de polvo en un rayo de luna.
Comparto la definición que Rancière da sobre el proletariado y nuevamente cito de memoria, proletariado es el sujeto de un daño irreparable.
Eso irreparable no se escribe, no lo escribe la Historia.
El polvo que levantan millones de pies caminando la Tierra.
Si, ese polvo que es el aliento y la palabra de un poema.
Me gustan los álamos.
Seguir su ejemplaridad, crecer, no derrumbarse ni siquiera el día del final, del final de los tiempos.
“El relato es autobiográfico en la medida en que las/palabras que lo componen son biografía”.
La vida y las palabras van juntas pero no son exactamente lo mismo. En la vida hablamos y hablamos y no paramos de hablar, los y las que hablamos somos los mismos y las mismas que no podemos hablar y hablamos.
A veces las palabras se interrumpen, se fugan de la vida. Es cuando sin ir más lejos nos quedamos sin palabras.
Las palabras se interrumpen por una necesidad que tienen no de silencio sino más bien de quedarse solas, de verse y de reconocerse a sí mismas; algo así como una suspensión de su propio oficio que es hablar y hablar, están de huelga para recordarse.
Entonces la vida y las palabras se separan un poquito más y las palabras sueñan que ellas también son una vida.
La vida solo podemos decirla con palabras, cuando las palabras se suspenden en su oficio y se escriben como una vida, entonces si la suerte las acompaña y es eso lo que quieren, el relato que componen es autobiográfico.
Y lo que relatan es una vida que se escribe con palabras que se han interrumpido para poder ser ellas mismas biografía.
“Un poema se inscribe allí donde es imposible su concreción”
Fuera de archivo.
El archivo lo es de un corpus que se forma con el conjunto de poemas que llamamos poesía
Un poeta/una poeta es alguien que tiene esa voluntad, de escribir un poema pero aún no lo ha escrito, en este sentido da lo mismo que haya escrito poemas o que el que va a escribir sea el primero, siempre es el primero porque de nada vale el haber escrito otros ya que es un saber que no se acumula.
El poema que se escribe es un fuera de archivo.
El poema es siempre el mismo pero el que se quiere escribir y aún no se ha escrito no está en el archivo, no pertenece aún al corpus ni a la poesía ni a la musa porque aún no se ha escrito.
Es necesario ir más allá de lo que ya se ha concretado y se sabe.
El poema no se sabe.
Solo cuando ya se ha escrito se concreta.
Pero viene llega de otro lugar.
Está en el aire.
En los vientres del aire.
sábado, xuño 11, 2016
venres, xuño 10, 2016
Ciencia con nome de muller
Despois do Manequin challenge, o alumnado de 3º de ESO seguiu aprendendo e visibilizando as mulleres científicas.
Five
Esta curta é un
documental que sen diálogos amosa as vidas cotiás destes cinco nenos que
aparentemente son moi diferentes entre si pero que comparten moito máis
do que parecía a priori. Con esta curta, os autores demostran que as
diferenzas entre os humanos son moitoas, pero precisamente esas
diferenzas hai que celebralas.
Five from The Mercadantes on Vimeo.
Five from The Mercadantes on Vimeo.
xoves, xuño 09, 2016
Con Carlos Meixide
Hoxe visitounos Carlos Meixide para falar do seu libro Ons. Que ben o pasamos! A hora non chegou a nadiña!
mércores, xuño 08, 2016
Look Beyond Borders
Amnistía Internacional
comeza unha campaña que procura eliminar o rexeitamento que a chegada de
refuxiados causa en Europa: mirar os ollos a un refuxiado, catro
minutos de contacto visual.
luns, xuño 06, 2016
O poema
Que pasa se mesturamos imaxes animadas de Banksy e un poema de Manuel
María? Un traballo do alumnado de Debuxo Artístico, IES as Barxas
domingo, xuño 05, 2016
sábado, xuño 04, 2016
venres, xuño 03, 2016
xoves, xuño 02, 2016
Au bout de la rue
Para as mulleres, as rúas non sempre son lugares seguros, algo que esta curta francesa de Maxime Gaudet amosa perfectamente. Tres minutos intensos que explican perfectamente os sentimentos de inseguridad que se crean.
Vía
mércores, xuño 01, 2016
Nietzsche, poeta
Topamos esta inforamción tan interesante sobre un doso vosos filósofos preferidos, Nietzsche. Seica tamén era poeta, e aquí deixamos unha mostra, a ver que vos parece.
A inforamción está tirada de aquí:
Friedrich Nietzsche es sin duda uno de los filósofos más conocidos aun entre personas no necesariamente especializadas en dicha disciplina. En este sentido, la suerte de Nietzsche ha sido ambigua, pues si bien goza de ese alto grado de reconocimiento entre lectores de muy diversa índole, por otro lado dicha celebridad también está asociada a condiciones biográficas e históricas muy particulares, desde el peculiar temperamento rabioso con el que usualmente asociamos al filósofo hasta la apropiación que ideólogos del régimen nazi hicieron de su obra y su figura.
A inforamción está tirada de aquí:
Friedrich Nietzsche es sin duda uno de los filósofos más conocidos aun entre personas no necesariamente especializadas en dicha disciplina. En este sentido, la suerte de Nietzsche ha sido ambigua, pues si bien goza de ese alto grado de reconocimiento entre lectores de muy diversa índole, por otro lado dicha celebridad también está asociada a condiciones biográficas e históricas muy particulares, desde el peculiar temperamento rabioso con el que usualmente asociamos al filósofo hasta la apropiación que ideólogos del régimen nazi hicieron de su obra y su figura.
ADVERTISEMENT
Sin
embargo, más allá de estas circunstancias más bien contextuales, quizá,
en defensa de Nietzsche, podría argumentarse que si ha ejercido un alto
grado de fascinación en personas de varias épocas, geografías y
lenguajes es sobre todo por dos cualidades irrebatibles de su obra.
Por un lado, la exquisitez de su estilo
de escritura, su pulimiento, la pluma francamente literaria que bien
pudo situarlo como una escritor a la altura de Goethe o Rilke de no
haber sido filósofo. Leer algo que además de ser profundo, conmovedor,
también está bien escrito, siempre es gratificante para la persona que
lo sabe apreciar.
En segundo lugar, más allá de las
impresiones superficiales que puede darnos su fama, Nietzsche vació en
su obra un profundo amor por la vida. Usualmente se le considera un
filósofo pesimista, agrio incluso, que no cesaba de despotricar en
contra de la existencia, y quizá esto sea parcialmente cierto, pero si
lo hacía así no era gratuitamente sino con un propósito claro:
enseñarnos a apreciar mejor la vida; hacernos ver que la existencia es
un pantano del que sin embargo podemos liberarnos, porque tenemos la capacidad para ello.
Estos dos rasgos del Nietzsche,
decíamos, pueden palparse en su obra filosófica, pero también en otro
territorio que quizá es un tanto menos conocido que éste: su poesía.
Como buen filósofo, Nietzsche era una persona sumamente cultivada que,
además, vivió muy de cerca la influencia del Romanticismo como
movimiento artístico y de vida, de ahí que su conexión con la literatura
haya sido casi inevitable. Asimismo, el filósofo es parte de esa
tradición alemana –que se puede observar también en pensadores como
Theodor W. Adorno, Walter Benjamin o Martin Heidegger, entre varios
otros– que toma a la literatura como una suerte de fanal que ilumina de
otro modo las mareas de la existencia. Pasa con cierta frecuencia que un
verso, el fragmento de una novela, el diálogo de un personaje, dicen en
su elocuente brevedad lo que a veces a los filósofos les toma páginas
enteras.
Nietzsche ejerció la poesía
prácticamente en todas las épocas de su vida intelectual. Ya en sus
obras seminales encontramos su atracción por el género, el cual, en el
marco de su sistema de pensamiento, es fundamental para entender el lazo
inquebrantable entre estética y vida y el proyecto consecuente de
transformar la existencia propia en una obra de arte. En cierto momento,
sin embargo, Nietzsche pasó de ser lector de poesía a ser él mismo
poeta, con composiciones que igualmente celebran la vida desde esa
perspectiva tan suya. Un empeño que, en cierta manera, queda explicado
en esta frase de Así habló Zaratustra:
¡Y cómo soportaría yo ser hombre si el hombre no fuese también poeta y adivinador de enigmas y el redentor del azar!
A continuación compartimos algunos poemas tomados de la selección realizada y traducida por Txaro Santoro y Virginia Careaga para la editorial Hiperión
(la cual, dicho sea de paso, posee uno de los catálogos poéticos más
admirables en el ámbito hispánico). Estas versiones permiten una lectura
sumamente fluida de la obra poética de Nietzsche, oscilante entre la
melancolía y la celebración de la existencia.

HACIA NUEVOS MARES
Allí quiero ir; aún confío
en mi aptitud y en mí.
En torno, el mar abierto, por el azul
navega plácida mi barca.
Todo resplandece nuevo y renovado,
dormita en el espacio y el tiempo el mediodía.
Sólo tu ojo — desmesurado
me contempla ¡oh Eternidad!
en mi aptitud y en mí.
En torno, el mar abierto, por el azul
navega plácida mi barca.
Todo resplandece nuevo y renovado,
dormita en el espacio y el tiempo el mediodía.
Sólo tu ojo — desmesurado
me contempla ¡oh Eternidad!
ECCE HOMO
¡Sí! ¡Sé de dónde procedo!
Insaciable cual la llama
quemo, abraso y me consumo.
Luz se vuelve cuanto toco
y carbón cuanto abandono:
llama soy sin duda alguna.
Insaciable cual la llama
quemo, abraso y me consumo.
Luz se vuelve cuanto toco
y carbón cuanto abandono:
llama soy sin duda alguna.
¡HOMBRE! ¡PRESTA ATENCIÓN!
¡Hombre! ¡Presta atención!
¿Qué dice la profunda medianoche?
«Yo dormía, dormía —
De un profundo sueño desperté: —
El mundo es profundo,
y pensado aún más profundo que el día.
Profundo es su dolor —,
el gozo — más profundo aún que el sufrimiento.
Dice el dolor: ¡pasa!
Mas todo gozo quiere eternidad,
— ¡quiere profunda, profunda eternidad!».
¿Qué dice la profunda medianoche?
«Yo dormía, dormía —
De un profundo sueño desperté: —
El mundo es profundo,
y pensado aún más profundo que el día.
Profundo es su dolor —,
el gozo — más profundo aún que el sufrimiento.
Dice el dolor: ¡pasa!
Mas todo gozo quiere eternidad,
— ¡quiere profunda, profunda eternidad!».

ENTRE AMIGOS
Un epílogo
1
Hermoso es compartir el silencio,
más hermoso es compartir la risa —
tumbado sobre el musgo a la sombra del haya,
bajo un cielo de seda
reír alegre entre amigos
dejando ver los blancos dientes.
Si lo hice bien, callemos,
si lo hice mal, riamos,
y hagámoslo siempre peor,
hagámoslo peor, y maliciosos riamos
hasta ascender a nuestra sepultura.
¡Amigos! ¡Sí! ¿Así ha de suceder?
Hasta la vista. ¡Amén!
más hermoso es compartir la risa —
tumbado sobre el musgo a la sombra del haya,
bajo un cielo de seda
reír alegre entre amigos
dejando ver los blancos dientes.
Si lo hice bien, callemos,
si lo hice mal, riamos,
y hagámoslo siempre peor,
hagámoslo peor, y maliciosos riamos
hasta ascender a nuestra sepultura.
¡Amigos! ¡Sí! ¿Así ha de suceder?
Hasta la vista. ¡Amén!
2
¡Ni disculpas, ni perdón!
¡Envidiad alegres, cordialmente libres,
el tono, el corazón y la hospitalidad
de este libro tan poco razonable!
Creedme, amigos, ¡no para ser maldita
me fue concedida mi sinrazón!
Lo que yo encuentro, lo que yo busco,
¿estaba ya en algún libro?
¡Honrad en mí la secta de los locos!
¡Aprended de este libro enloquecido
cómo la razón — «entra en razón»!
Ea, amigos, ¿ha de suceder?
Hasta la vista. ¡Amén!
¡Envidiad alegres, cordialmente libres,
el tono, el corazón y la hospitalidad
de este libro tan poco razonable!
Creedme, amigos, ¡no para ser maldita
me fue concedida mi sinrazón!
Lo que yo encuentro, lo que yo busco,
¿estaba ya en algún libro?
¡Honrad en mí la secta de los locos!
¡Aprended de este libro enloquecido
cómo la razón — «entra en razón»!
Ea, amigos, ¿ha de suceder?
Hasta la vista. ¡Amén!
PARA BAILARINES
Hielo liso,
un paraíso
para quien bailar bien quiso.
un paraíso
para quien bailar bien quiso.
LA GAYA CIENCIA
Esto no es un libro: ¡qué encierran los libros,
esos sarcófagos y sudarios!
El pasado es su botín:
pero aquí vive un eterno Presente.
Esto no es un libro: ¡qué encierran los libros!
¡qué encierran sarcófagos y sudarios!
Esto es una voluntad, una promesa,
esto es un viento marino, un levar anclas,
esto es una última ruptura de puentes,
un rugido de engranajes, un gobernar el timón;
¡brama el cañón, blanco humea su fuego,
ríe el mar, la inmensidad!
esos sarcófagos y sudarios!
El pasado es su botín:
pero aquí vive un eterno Presente.
Esto no es un libro: ¡qué encierran los libros!
¡qué encierran sarcófagos y sudarios!
Esto es una voluntad, una promesa,
esto es un viento marino, un levar anclas,
esto es una última ruptura de puentes,
un rugido de engranajes, un gobernar el timón;
¡brama el cañón, blanco humea su fuego,
ríe el mar, la inmensidad!

A LA MELANCOLÍA
No te enojes conmigo, melancolía,
porque tome la pluma para alabarte
y, alabándote, incline la cabeza
sentado sobre un tronco como un anacoreta.
Así me contemplaste ayer, como otras muchas veces,
bajo los matinales rayos del cálido sol:
Ávido el buitre graznaba en el valle,
soñándome carroña sobre madera muerta.
¡Te equivocaste, pájaro devastador,
aunque momificado descansara en mi leño!
No viste mi mirada llena de placer
pasear en derredor altiva y ufana;
y que cuando insidiosa no mira a tus alturas,
extinta para las nubes más lejanas,
se hunde en lo más profundo de sí misma
para radiante iluminar el abismo del ser.
Muchas veces sentado en soledad profunda,
encorvado, cual bárbaro oferente,
pensaba en ti, melancolía,
¡Penitente, pese a mis pocos años!
Sentado así, me complacía el vuelo del buitre,
el estruendo de la avalancha,
y tú, inepta quimera de los hombres,
me hablabas con verdad, mas con horrible y severo semblante.
Acerba diosa de la abrupta naturaleza,
amiga mía, te complaces en manifestarte a mi alrededor
y en mostrarme amenazante el rastro del buitre
y el goce de la avalancha, para aniquilarme.
En torno a mí respira enseñando los dientes
la apetencia de muerte:
¡torturante avidez que amenaza la vida!
Seductora sobre la inmóvil estructura de la roca
la flor suspira por las mariposas.
Todo esto soy —me estremezco al sentirlo—:
mariposa seducida, flor solitaria,
buitre y rápido torrente de hielo,
gemido de la tormenta — todo para ensalzarte,
fiera diosa, ante quien profundamente inclino la cabeza,
y suspirando entono un cántico monstruoso de alabanza,
sólo para ensalzarte, ¡que con cordura
de vida, vida, vida esté sediento!
No te enojes conmigo, divinidad malvada,
porque con rimas dulcemente te orne.
Aquel a quien te acercas se estremece ¡oh rostro terrorífico!
Aquel a quien alcanzas se conmueve, ¡oh malvado derecho!
Y yo aquí estremeciéndome balbuceo canto tras canto
y me convulsiono en rítmicas figuras:
fluye la tinta, salpica la pluma afilada,
¡oh diosa, diosa, déjame — déjame hacer mi voluntad!
porque tome la pluma para alabarte
y, alabándote, incline la cabeza
sentado sobre un tronco como un anacoreta.
Así me contemplaste ayer, como otras muchas veces,
bajo los matinales rayos del cálido sol:
Ávido el buitre graznaba en el valle,
soñándome carroña sobre madera muerta.
¡Te equivocaste, pájaro devastador,
aunque momificado descansara en mi leño!
No viste mi mirada llena de placer
pasear en derredor altiva y ufana;
y que cuando insidiosa no mira a tus alturas,
extinta para las nubes más lejanas,
se hunde en lo más profundo de sí misma
para radiante iluminar el abismo del ser.
Muchas veces sentado en soledad profunda,
encorvado, cual bárbaro oferente,
pensaba en ti, melancolía,
¡Penitente, pese a mis pocos años!
Sentado así, me complacía el vuelo del buitre,
el estruendo de la avalancha,
y tú, inepta quimera de los hombres,
me hablabas con verdad, mas con horrible y severo semblante.
Acerba diosa de la abrupta naturaleza,
amiga mía, te complaces en manifestarte a mi alrededor
y en mostrarme amenazante el rastro del buitre
y el goce de la avalancha, para aniquilarme.
En torno a mí respira enseñando los dientes
la apetencia de muerte:
¡torturante avidez que amenaza la vida!
Seductora sobre la inmóvil estructura de la roca
la flor suspira por las mariposas.
Todo esto soy —me estremezco al sentirlo—:
mariposa seducida, flor solitaria,
buitre y rápido torrente de hielo,
gemido de la tormenta — todo para ensalzarte,
fiera diosa, ante quien profundamente inclino la cabeza,
y suspirando entono un cántico monstruoso de alabanza,
sólo para ensalzarte, ¡que con cordura
de vida, vida, vida esté sediento!
No te enojes conmigo, divinidad malvada,
porque con rimas dulcemente te orne.
Aquel a quien te acercas se estremece ¡oh rostro terrorífico!
Aquel a quien alcanzas se conmueve, ¡oh malvado derecho!
Y yo aquí estremeciéndome balbuceo canto tras canto
y me convulsiono en rítmicas figuras:
fluye la tinta, salpica la pluma afilada,
¡oh diosa, diosa, déjame — déjame hacer mi voluntad!
SOLITARIO
Graznan las cornejas
y aleteando se dirigen a la ciudad;
pronto nevará.
¡Feliz aquel que aún tiene patria!
Ahora estás petrificado
y miras hacia atrás ¡cuánto tiempo ha pasado!
¿Por qué has huido, loco, por el mundo
ahora que el invierno se aproxima?
El mundo: puerta muda y fría
abierta a mil desiertos.
Quien perdió lo que tú perdiste
en parte alguna se detiene.
Ahora estás pálido,
condenado a un viaje de invierno,
al humo semejante,
que sin cesar tiende a más fríos cielos.
¡Vuela, pájaro, grazna tu canción
en tono de pájaro desértico!
¡Esconde, loco, en hielo y en desprecio
tu sangrante corazón!
Graznan las cornejas
y aleteando se dirigen a la ciudad:
— pronto nevará.
¡Infeliz aquel que de patria carece!
y aleteando se dirigen a la ciudad;
pronto nevará.
¡Feliz aquel que aún tiene patria!
Ahora estás petrificado
y miras hacia atrás ¡cuánto tiempo ha pasado!
¿Por qué has huido, loco, por el mundo
ahora que el invierno se aproxima?
El mundo: puerta muda y fría
abierta a mil desiertos.
Quien perdió lo que tú perdiste
en parte alguna se detiene.
Ahora estás pálido,
condenado a un viaje de invierno,
al humo semejante,
que sin cesar tiende a más fríos cielos.
¡Vuela, pájaro, grazna tu canción
en tono de pájaro desértico!
¡Esconde, loco, en hielo y en desprecio
tu sangrante corazón!
Graznan las cornejas
y aleteando se dirigen a la ciudad:
— pronto nevará.
¡Infeliz aquel que de patria carece!
(Imágenes: Edward Hopper)
Subscribirse a:
Publicacións (Atom)