O Matemático de Bermés

O día 5 de novembro tivemos o pracer de acudir a unha cita con Gonzalo Navaza para contarnos novas sobre a vida do noso Matemático de Bermés: José Rodríguez. El contounos moitos detalles da súa vida e da súa intelixencia.

José Rodríguez González, “O matemático de Bermés”, naceu en 1770 na parroquia lalinense de Bermés, no seo dunha familia de labregos. Desde pequeno destacou polo seu talento nas matemáticas, o que motiva a un tío cura deste a levalo a estudar ao Seminario de Monforte de Lemos e máis tarde á Universidade de Santiago.

En Santiago estuda Teoloxía, pero son as Matemáticas as que realmente o apaixoan e para as que está ben dotado, logrando unha cátedra desta disciplina na Universidade.

Con ansias de ampliar sempre os seus coñecementos, solicita saír a Londres ou París na última década do século XVIII. Logra ir a París e alí ponse en contacto con personalidades moi destacadas nos estudos e aplicacións matemáticas e mineralóxicas. Coñece a Haüy, o gran cristalógrafo francés, que lle regala unha colección de figuras dos sistemas de cristalización dos minerais, e que aínda se conserva no Museo de Historia Natural “Luis Iglesias” da Universidade de Santiago.

En plena invasión napoleónica de España colabora co matemático francés François Arago na medida do meridiano que vai desde Alburquerque en Francia ata Barcelona, coa idea de calcular con precisión a medida do metro, unidade de medida do sistema decimal que se quería instaurar a nivel internacional naquela época.

A partir de 1810 visita o Reino Unido e alí desenvolve unha grande actividade científica moi diversa, segue interesándose pola mineraloxía pero tamén a fabricación de buques, e non abandona as matemáticas onde realiza cálculos moi precisos para determinar a forma da Terra.

Despois da expulsión dos franceses de España vai para Madrid e destapa a súa faceta política, chegando a ser deputado nas cortes polo goberno liberal que abrazou a Constitución de 1812.

Coa implantación, de novo, do absolutismo deixa a política pero non a súa faceta científica pois no ano 1819 pasa a dirixir o observatorio astronómico de Madrid e nestes anos viaxa moito a Galicia medrando nel un forte sentimento protogaleguista que fomenta e apoia xunto con outros galegos afincados na capital do reino.

Xa en Galicia morre en 1824 en Santiago, onde está enterrado no Mosteiro de San Agostiño nalgunha tumba sen lápida.